ncdu (NCurses Disk Usage) เป็นเครื่องมือในรูปแบบ Command Line ใช้สำหรับการวิเคราะห์พื้นที่จัดเก็บข้อมูลในระบบไฟล์ โดยเฉพาะในระบบปฏิบัติการ Linux มีจุดเด่นที่ใช้งานง่ายและให้ข้อมูลอย่างรวดเร็วเมื่อเทียบกับการใช้คำสั่งพื้นฐานอย่าง du (Disk Usage)
คุณสมบัติที่สำคัญของ ncdu
- อินเทอร์เฟซแบบโต้ตอบ ใช้เทคโนโลยี ncurses ทำให้สามารถนำทางผ่านไดเรกทอรีได้โดยการกดปุ่มลูกศรบนแป้นพิมพ์
- การจัดเรียงพื้นที่การใช้งาน แสดงรายการไดเรกทอรีและไฟล์ตามลำดับของขนาดพื้นที่จัดเก็บข้อมูลที่ใช้ ช่วยให้ผู้ใช้สามารถระบุไฟล์หรือไดเรกทอรีที่ใช้พื้นที่มากที่สุดได้อย่างง่ายดาย
- รองรับการทำงานกับไดเรกทอรีขนาดใหญ่ ncdu ทำงานได้รวดเร็วและประหยัดทรัพยากรระบบเมื่อเปรียบเทียบกับการใช้
duธรรมดาในไดเรกทอรีขนาดใหญ่ - การลบไฟล์หรือไดเรกทอรี ผู้ใช้สามารถลบไฟล์หรือโฟลเดอร์ที่ไม่ต้องการได้โดยตรงผ่าน ncdu (แต่ควรใช้ด้วยความระมัดระวัง)
- สามารถบันทึกและโหลดผลลัพธ์ ncdu สามารถบันทึกผลการสแกนพื้นที่จัดเก็บข้อมูลลงไฟล์ และโหลดกลับมาเพื่อดูข้อมูลได้ในภายหลัง
วิธีติดตั้ง ncdu
สำหรับ Ubuntu/Debian
sudo apt install ncdu
การใช้งานพื้นฐาน
- แสดงการใช้พื้นที่ในไดเรกทอรีปัจจุบัน
ncdu

- สแกนไดเรกทอรีเฉพาะ
ncdu /path/to/directory

คีย์ลัดสำคัญ
- ปุ่มลูกศร: ใช้เลื่อนดูรายการไดเรกทอรี/ไฟล์
- Enter: เปิดดูไดเรกทอรีย่อย
d: ลบไฟล์หรือไดเรกทอรีq: ออกจากโปรแกรม